Aristoteles - 1

Bu yazıda Aristoteles'in kısaca yaşamından bahsedildikten sonra, mantık ve metafizik anlayışları açıklanmaya çalışılmıştır. Bilgi, siyaset ve ahlak ile ilgili görüşleri bir sonraki yazıda incelenecektir.

--- ---

Aristoteles MÖ 384 - 322 yılları arasında yaşamış, tüm insanlık tarihine damgasını vurmuş bir filozoftur. Batıda Aristotle olarak bilinirken, Arap ve Fars kaynaklarında Aristo, İlk Muallim, Birinci Öğretmen / Usta olarak anılır.

Aristo 17 yaşında Platon'un Akademi'sine katılır ve en parlak öğrencilerinden biri olur. Akademi'de yardımcı öğretmenlik de yapmaya başlar. MÖ 347'de Platon öldüğünde halefi olarak başka bir öğrencisi atanır. Aristo'nun Akademi'yi terk etmesinde bunun en büyük etken olduğu düşünülmektedir. Aristo Assos'a (Behramkale) gelir ve orada bir okul kurar. Aşağı'da Assos'taki heykelini görebilirsiniz.


MÖ 345'te Midilli Adası'na gider ve bir süre çalışmalarına orada devam eder.

MÖ 343'te Makedonya Kralı'nın oğlu İskender'in (Büyük İskender) eğitimi için saraya davet edilir. İskender tahta oturunca, tekrar Atina'ya döner (MÖ 335) ve Akademi'ye rakip olarak Lyceum Korulukları'nda Lise'yi kurar. Burada 12 sene ders verdikten sonra İskender'in ölümü siyasi rüzgarları tersine çevirmesinden ötürü zor durumda kalır. Makedonculuk yapmakla itham edilir. Bunun üzerine, kendi tabiriyle "Atinalılar'a felsefeye karşı ikinci bir suç işleme" fırsatı vermeden Atina'yı terk eder. Burada Sokrates'in idamına atıfta bulunduğu açıktır.

Annesinin memleketi olan Eğriboz Adası'na taşınır ancak orada hastalanır. Rivayet'e göre kendisine zakkumun kökünü kaynatarak bir ilaç yapar. Zakkum kökü zehirli olduğundan Aristo'nun 63 yaşında ölmesine neden olur. Kültürümüze "Zıkkımın kökü" tabirinin buradan geçtiği düşünülmektedir.

Güneş Diye bir Yıldız (Astronomi-1)

Bu bölümde sadece Güneş hakkında biraz fikir sahibi olmaya çalıştık. Diğer astronomik cisimlerden çok az bahsettik. Sadece bir cismi anlamak bile oldukça zor oldu.

Platon - 3

Bu bölümde Platon'un İdeal Devlet ve Sanat anlayışı anlatılmaya çalışılmıştır.

--- ---

Yönetme konusunda hükümdarları en isteksiz olan devletler her zaman en iyisidir ve en sessiz biçimde yönetilir; buna en hevesli olanların devleti ise en kötüsüdür.

İdeal Devlet

Platon'un siyaset felsefesi ilginç bir şekilde ruh ile devletin  otoritesi arasında bir benzerlik üzerine kuruludur. Bu sonuca nasıl varıldığı ilk başta anlaşılmaz hatta biraz saçma da gelebilir. Ruh en temel gerçeklik olduğuna göre, tüm toplumsal olgular ruhların görünüşü ya da gölgeleridir. Devlet ise elle tutulur gözle görülür bir madde ya da toprak parçası değil içindeki insanlardan oluşan bir birlikteliktir. Bütün kurumlar insanların ruhunun dışavurumundan ibarettir.

Platon - 2

Bu kısımda Platon'un varlık, ruh ve erdem anlayışları açıklanmaya çalışılmıştır. Siyaset ve sanat anlayışı bir sonraki kısımda verilecektir.

Platon'un varlık, ruh ve erdem anlayışlarının birbirlerinden çok ayrı olmadığını bu yazıda görebileceksiniz.

Varlık Anlayışı

Platon geliştirmiş olduğu idealar fikri, varlık anlayışının temelidir. Gördüğümüz her şey, ideaların kopyası, görüntüsü ya da gölgesidir. Burada sıkça verilen örnek dairedir. Dünyada değişik ebatlarda / özelliklerde dairelerden bahsedebiliriz ancak bunların hepsi ideal dairenin sadece bir kopyasıdır. Dünyadaki daireler hiç bir zaman kusursuz olamaz. Çok yakından baktığımızda ufak tefek pürüzleri vardır ya da eğrilikleri sabit açıda değildir vb. Unutmamalıyız ki o zamana kadar maddenin varlığını gerçek kabul eden doğa filozoflarından sonra bu Yunan felsefesi için büyük bir farklılıktır.