Titanlar ve Titanlar Savaşı (Yunan Mitolojisi - 02)

Titan bedel ödeyen manasındadır.

Ouranos, Gaia’yı döller sürekli ama çocuklarını doğurmasına izin vermez çünkü çocuklardan birinin kendi yerini alacağı kehaneti vardır. İlk doğan 6 erkek ve kız çocuk birinci nesil Titanlar’ı oluşturur. Daha sonra Gaia tepegöz devleri – (Cyclopes - Kiklop) ve 100 kollu, 50 başlı devleri (Hecatoncheires) doğurur.

 

Gaia ve Ouranos'un Çocukları

Birinci Nesil Titanlar

Ouranos ve Gaia'nın ilk 6 erkek ve 6 kız çocuğuna Birinci Nesil Titanlar denir.

Okeanos: Ouranus ile Gaia'nın ilk çocuğu yani ilk titandır. Tüm okyanusların kişileştirilmiş halidir. Başta tüm tuzlu suları temsil ederken daha sonra Okeanos Atlantik Okyanusu'nu, Poseidon da Ege ve Akdeniz'i temsil etmiştir. Theitys ile eş olurlar.

Thethys: Okeanos’dan Okenaidler’i (su nemfleri – perileri) doğurur. Okenaidler’den birisi de Metis’tir ve bilgeliği temsil edecektir ve Zeus’tan Athena’nın annesi olacaktır ancak onu Athena'nın doğumu daha sonra anlatacığımız üzere farklı bir şekilde olacaktır. Daha sonra Thethys Zeus’a Kronos’un kardeşlerini kurtarması için yardım edecektir.

Nemfler doğanın kişiselleştirilmiş halleridir. Ufak tanrılardır. Ölümsüz olmak zorunda değildirler ama insanlara göre çok daha uzun yaşarlar.

 

 

Themis: İlahi düzen, dürüstlük ve nihayetinde adalet tanrıçasıdır. Buradaki adalet evrensel adalet kavramıdır ve gündelik adaletten farklıdır. Delphi Kahini Pythia’yı yaratır. Bazı anlatılara göre Kahin’i Gaia’dan alır. Daha sonra onu Apollon’a verir. Kendisinin de kahin özellikleri vardır. Hiddetli değildir, cezalandırma yetkisi yoktur ama onun adaleti yerine getirilmezse Nemesis devreye girer. Bu açıdan bakıldığında elindeki kılıç cezayı değil, gerçekle kurguyu kesip ayırmayı temsil eder. Terazi ve kılıç daha ziyade Rönesans eserlerinde kullanılmıştır. Antik çağlardaki heykellerde yoktur. Ayrıca gözünün bağlı olması da modern bir tasvir şeklidir. Zincirlere vurulmuş Prometheus tragedyasında Prometheus Themis’in oğludur ve öngörü yeteneğini annesinden almıştır. Themis’in Zeus’tan kızı olan Dike (Roman eşleniği Justitia) mevcut düzenin devamı için gereken güncel adaletin simgesidir. Dike zaten insanların arasında yaşamaktaydı.

 

Hyperion: Helios (Güneş) ve Selene (Ay) titanlarının babasıdır.

Rhea: Kronus’un eşi ve Zeus’un annesidir. Gaia’ya benzer şekilde tasvir edilmiştir. 

Mnemosyne: Hafıza tanrıçasıdır. Müzler onun yiğeni Zeus’tan olan kızlarıdır.

Müzler

Müzler (İng: Muses) 9 kardeş tanrıçadır. İlham perisi olarak da bilinirler. Şiir, müzik, dans, komedya tanrıçalarıdır. Zeus bellek tanrıçası Mnemosyne ile dokuz gece geçirmiştir ve her gece için bir tanrıça doğmuştur.

 

 

 

İkinci Nesil Titanlar

Kronos ve Rhea'nın çocukları Kronos'un hükümdarlığına karşı savaş açacaktır. Onların dışında kalan Birinci Nesil Titanlar'ın bir kısmı İkinci Nesil Titanlar olarak anılacaktır.

 

Atlas

 

Titanlar Savaşı’nda Zeus’a karşı savaşmıştır. Savaş sonunda Zeus ona Dünya’nın en batısına gidip gökkubbeyi taşıma cezası verir. Böylelikle Yer Gaia ile Gök Uranüs meyvesi olan titanların tekrar doğması engellenmiş olacaktır. Burası Kuzey-Batı Afrika’daki Atlas dağları olarak tasvir edilir.

Herakles (Hercules) bir görev için Atlas’ın yanına gelir. Bir şekilde gökkubbeyi Herakles’e verse de tekrar kandırılır ve sonsuza kadar yük onun omuzlarında kalır. Odisseia'da önemli, bir rolü olan Peri Calypso da Atlas’ın kızıdır. Atlantik Okyanusu, Kayıp Ülke Atlantis bu titanın isminden türetilmiştir.

 

Prometheus

Adı önceden gören anlamına gelmektedir. Genel kanıya göre annesi Asia’dır. Atlas ve Epimetheus ile kardeştir. Prometheus zekası diğer titanlardan ve tanrılardan üstündür. Zeus da egemenliği zekası sayesinde ele geçirdiğinden, başka zeki tanrı görmek onu çok öfkelendirir. Prometheus, ileriyi görerek, Zeus’un hükümdarlığının biteceğini görür.

Zeus’un insanlara hüküm koyan tavırlarının her geçen gün artmasından rahatsız olur ve isyan eder ancak Zeus bu isyana çok sert yanıt verir. Kendisinin insanlar karşısında küçük düşürülmesinden dolayı, insanlardan ateşi alır.

 

 Prometheus'un hikayesi daha sonra daha detaylı ele alınacaktır.

Diğer İkinci Nesil Titanlar

Helios: Güneş Tanrısı’dır. Güneş’i iki tekerlekli at arabası ile (chariot) hareket ettirir. Dünyanın 7 harikasından biri olan Rodos Heykeli (Colossus of Rhodes) onun şerefine dikilmiştir. Kirke’nin babasıdır. Roma karşılığı Sol’dur.

Selene: Ay Tanrıçası’dır. Roman karşılıpı Luna’dır.

Leto: Üçüncü nesil titandır. Zeus’tan olan ikizleri Artemis ve Apollo’nun annesidir.

Epimetheus: Prometheus’un ikiz kardeşidir. «Sonradan gören» anlamına gelmektedir. İnsanlığın ahmak yanını temsil eder. Kardeşinin uyarılarına rağmen, Zeus’un gönderdiği Pandora’yı kabul eder.

Kikloplar (Cyclopes) 

Tek gözlü devlerdir. Theogonia’ya göre 3 kişilerdir ve ölümsüzdürler. Theogonia’ya göre Zeus’un yıldırım okunu yapmışlardır. Ayrıca duvar ören, alet yapan zanaatkarlar olarak tasvir edilirler. Bazı diğer anlatılarda Poseidon’un Trident’ini ve Hades’in Görünmezlik Miğferi’ni de onlar yapmıştır.

Daha sonraları demirci ustası tanrı Hephaestus’a yardımcılık yapmışlardır. 

Hecatoncheires

Yüz kollular demektir. 50 başları ve 100 kolları vardır. İnanılmaz derece güçlü canavarlardır. Titanlar Savaşı çıkmaza girdiğinde Zeus tarafından kurtarılırlar ve onun tarafında savaşa girip Zeus galip gelmesini sağlarlar.

 

Kronos'un Başa Geçmesi

Gaia yer altında – Tartarus’ta – hapsolmuş çocuklarından babaları Ouranos'u öldürmesi için yardım ister. Kronos (Satürn) gönüllü olur. Gaia ona taştan bir orak verir. Babası, annesinin üzerine çöktüğünde babasını hadım eder. Her yere kanlar sıçrar ve bu kanlardan devler, yaratıklar ortaya çıkar. Kronos, babasının hayalarını denize atar. Hayaları ise beyaz bir köpüğe dönüşür ve oradan Afrodit doğar.

Kronos, Ouranos’un yerini alır ancak kendisinin de başına aynı şey geleceğiyle ilgili gene bir kehanet vardır.

Kronos ile beraber yer ve gök ayrılır. Kaos biter. Düzen başlar. Zaman başlar.

Ouranos'un Hadım Edilmesi, Giorgio Vasari

Titanlar Savaşı

Kronos Çocuklarını Yutarken, P. Paul Rubens

Kronos bütün herkesi Tartarus’a hapseder ve başlarına Campe adındaki dişi ejderhamsı canavarı gardiyan olarak koyar. Kronos, ablası Rhea ile tahta oturur. Kehanetten ötürü Kronos yeni doğan çocuklarını doğar doğmaz yutmaya başlar. Bu şekilde Demeter, Hestia, Hera, Hades ve Poseidon yutulur. Ancak Rhea altıncı çocuğu Zeus’un yutmasını engellemek ister. Böylelikle kehanet gerçekleşebilecek ve Rhea annesiyle babasının öcünü alabilecektir. Rhea, Kronos bebeği yerine beze sarılmış bir taş verir. Kronos bunu da hemen yutar. Rhea, Zeus’u Ida Dağı’nda (Girit) gizlice büyütür. Zeus annesi aracılığıyla Kronos’a emetik (kusturma ilacı) verir. Kronos kardeşleri ters sırayla kusar. Bu ilacı Zeus’a Metis temin etmiştir.

 

Zeus, kardeşlerinin, Yüz Kollu Devler’in ve Kikloplar’ın da yardımıyla Campe’yi öldürür. Böylelikle Titan Savaşları diye bilinen savaş başlamış olur. Savaş 10 yıl sürer ancak iki tarafta üstünlük sağlayamaz. Nihayetinde Zeus Yüz Kollu Devler’i kurtarak savaşta kendi yanına alır ve Zeus Kronos’a karşı galip gelir ve Okeanos, Atlas, Prometheus ve Epimetheus’un da dahil olduğu bir grup Titan hariç Tartaros’ta hapseder. Gaia, Titanların hapsedilmesine kızar ve Typhon canavarını yaratır. (Diğer versiyona göre Tartarus’tan doğan çocuğudur.) Zeus daha sonra Yıldırım’ın yardımıyla Typhon’u da yener.